Xuất khẩu trái cây vào EU: Cần tuân thủ truy xuất nguồn gốc Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA) đã mở rộng cơ hội cho các mặt hàng nông sản, trong đó có trái cây Việt Nam vào thị trường EU. Tuy nhiên, cũng đòi hỏi việc thực hiện truy xuất nguồn gốc phải được triển khai một cách đầy đủ. Nhãn tím cùi dày, vỏ mỏng, rất ngọt và thơm Cây Nhãn Tím có nguồn gốc từ Malaysia. Được nhân giống và phổ biến trong vài năm gần đây. Cây thuộc loại thân gỗ, tuổi thọ bền, xuất phát từ giống nhãn long bị đột biến. Cây Nhãn Tím có nguồn gốc từ Malaysia Cây Nhãn Tím trưởng thành cao 3m trở lên. Tàn trong phạm vi 4m. Mật ong hoa nhãn: Nguồn gốc, đặc điểm và cách sử dụng mật hoa nhãn là tên gọi của loại mật ong được làm từ mật của hoa cây nhãn. Chu kỳ sản xuất của loại mật này phụ thuộc vào mùa hoa nhãn nở. Thường là vào tháng 3 âm lịch hàng năm. Thời điểm hoa nhãn nở Đề bài: Tả quả dưa hấu. Mùa hè nắng nóng em rất thích giải khát bằng những loại trái cây khác nhau trong đó dưa hấu là loại quả em thích nhất vừa ngọt vừa mát. Quả dưa hấu có nguồn gốc không rõ ràng nhưng theo truyền thuyết được Mai An Tiêm trồng ở đảo từ đó Nguồn gốc Cây Chè Xanh. Ở Suối Giàng (Văn Chấn, Nghĩa Lộ) có cả một Rừng Chè hoang mấy vạn cây trong đó có ba Cây Chè Cổ Thụ, cao 6-8m, ba người ôm không xuể. Ở Lạng Sơn cũng tìm thấy một Rừng Chè dại, có cây cao tới 18m. Nhãn. Cây Chè Xanh chè Vay Tiền Nhanh. 1. Nguồn gốc cây nhãn Nguồn gốc của cây nhãn cho đến nay vẫn còn có những ý kiển khác nhau, có tác giả cho rằng nguồn gốc của cây nhãn ở vùng Quảng Đông, Quảng Tây Trung Quốc, có tác giả cho rằng gốc từ Ân Độ sau đó mới được đem đi trồng ở Malaysia và Trung Quốc, có tác giá lại cho rằng Kalimantan Indonesia cũng là cái nôi của nhãn. Nhãn là cây nhiệt đới và á nhiệt đới, có thể trồng được từ đường xích đạo đến VĨ tuyển 28-36, nhưng chi có một số nước trồng với diện tích lớn như Trung Quốc, Thái Lan, Việt Nam, Myanma, Indonesia, Malaysia, Ấn Độ, Mỹ... Ở nước ta nhãn được trồng khá phổ biển dọc theo suốt chiều dài của đất nước từ Bắc chí Nam. Do thu được hiệu quả kinh tế cao, những năm gần đây diện tích trồng nhân phát triển khá nhanh. Tuy chưa có số liệu thống kê cụ thể, nhưng ước đoán hiện nay diện tích trồng nhân ở nước ta vào khoảng 70-80 ngàn ha, trong đó các tỉnh phía Nam chiếm khoảng 2/3 trong tổng diện tích này. 2. Đặc điểm sinh trưởng của cây nhãn Sinh trưởng rễ cây nhãn Rễ nhãn ăn rất sâu và rộng, ở những vùng đất đỏ tơi xốp rễ có thể ăn sâu tới 4 đến 5 m, ở những vùng đất nông thì rễ ăn nông. Rễ nhãn ăn rất rộng nói chung rộng hơn tán lá 1- 3 lần nhưng 80% tập trung trong tán, ở nơi đất xốp thì phần lớn rễ tập trung ở độ sâu 10- 100 cm và tập trung nhiều nhất ở độ sâu 50 cm trở lại. Ở nơi đất tốt thì rễ phân nhánh nhiều và ít có tình trạng rễ đuôi chuột, rễ nhãn có nấm cộng sinh giống như rễ vải. Một năm rễ sinh trưởng làm 3 đợt. Đợt 1 vào tháng 3 - 4 lượng rễ ít, đợt 2 giữa tháng 5 giữa tháng 6 rễ phát triển mạnh, đợt 3 giữa tháng 9 đến giữa tháng 10 rễ sinh trưởng yếu. Sinh trưởng thân tán cây nhãn Nhãn là cây ăn quả có tán rộng, nhãn trồng bằng hạt cây cao hơn nhãn ghép hoặc nhãn chiết. Các giống có đặc tính lùn, lá không phản quang thường cho quả đều hơn các giống nhãn khác. Cành xuân thường mọc từ cành thu năm trước, cành hè và cành thu không mang quả hoặc cành già đã mang quả của năm trước. Khoảng tháng 1 đã bắt đầu nứt lộc, mạnh nhất là tháng 2 đến giữa tháng 3, đến giữa tháng 4 thì hết, cuối tháng tư thì cành xuân đã già. Cây nhãn hàng năm ra quả đều thì cành xuân ít, hoa quả năm trước ít thì năm sau cành xuân nhiều và mập. Những cành xuân gầy yếu nên cắt bỏ để nhãn ra cành thu thì tốt hơn. Cành hè mọc ra từ cành xuân hoặc cành hè, cành thu của năm trước, trên cành đã ngắt quả, cành già của năm trước. Cành hè có thể ra làm 2 - 3 đợt. Đợt 1 vào trung tuần tháng 5 thường ít, đợt 2 vào cuối tháng 6 đến đầu tháng 7. Do mưa nhiều, nhiệt độ cao nên thường ra rất nhiều lộc, đợt 3 vào cuối tháng 7 đến đầu tháng 8. Lộc đợt này thường phát sinh ngay trên cành hè ra sớm trong năm hình thành nên 2 đợt cành trong một vụ hè. Số lượng cành hè nhiều, ít phụ thuộc vào mùa quả trong năm. Trong năm sai quả thì cành hè ít, nước phân đầy đủ thì cành hè nhiều. Cành hè nhiều hay ít, tốt hay xấu liên quan mật thiết đến cành thu là cành mẹ của cành quả năm sau. Cành hè là cành rất quan trọng, ngoài việc là gốc của cành thu, cành hè còn có thể trực tiếp là cành mẹ mang quả. Cành hè to, mập, lá nhiều là cành mẹ mang quả rất tốt ở Phúc Kiến cành hè mang quả chiếm tới 58,8 - 97,4% vì vậy sự sinh trưởng của cành hè đều đặn hàng năm là cơ sở để cho năng suất cao của nhãn. Cành thu xuất hiện từ đầu tháng 8 đến đầu tháng 10. Cây tốt thì ra sớm, đa số phát sinh sau khi hái quả 15 - 20 ngày. Cành thu có 2 loại, một loại mọc từ cành hè, một loại mọc từ cành quả mới hái. Cành thu mọc từ cành hè thường chiếm 60% từ cành quả khoảng 20 đến 21%. Trong năm quả ít hoặc không có quả, cành xuân, cành hè to khoẻ thì cành thu ít . 26 May Nguồn gốc của cây nhãn Cây nhãn là loại cây ăn quả ngon ngọt đã được yêu thích từ rất lâu tại Việt Nam. Hiện tại trên thị trường cũng có nhiều loại nhãn khác nhau, chúng tôi xin giới thiệu cho các bạn một số thông tin bổ ích về loại cây ăn quả này. Nhãn là cây ăn trái được ưa chuộng, nhiều năm trở lại đây nhãn có quanh năm do nhiều người dân áp dụng được kĩ thuật cho nhãn ra quả trái mùa. Có rất nhiều hộ gia đình trồng nhãn kinh doanh, tuy nhiên không phải gia đình nào cũng có năng suất và chất lượng nhãn theo ý muốn. Nguồn gốc cây nhãn Nguồn gốc của cây nhãn cho đến nay vẫn còn có những ý kiển khác nhau, có tác giả cho rằng nguồn gốc của cây nhãn ở vùng Quảng Đông, Quảng Tây Trung Quốc, có tác giả cho rằng gốc từ Ân Độ sau đó mới được đem đi trồng ở Malaysia và Trung Quốc, có tác giá lại cho rằng Kalimantan Indonesia cũng là cái nôi của nhãn. Nhãn là cây nhiệt đới và á nhiệt đới, có thể trồng được từ đường xích đạo đến VĨ tuyển 28-36, nhưng chi có một số nước trồng với diện tích lớn như Trung Quốc, Thái Lan, Việt Nam, Myanma, Indonesia, Malaysia, Ấn Độ, Mỹ… Ở nước ta nhãn được trồng khá phổ biển dọc theo suốt chiều dài của đất nước từ Bắc chí Nam. Do thu được hiệu quả kinh tế cao, những năm gần đây diện tích trồng nhân phát triển khá nhanh. Tuy chưa có số liệu thống kê cụ thể, nhưng ước đoán hiện nay diện tích trồng nhân ở nước ta vào khoảng 70-80 ngàn ha, trong đó các tỉnh phía Nam chiếm khoảng 2/3 trong tổng diện tích này. Đặc điểm cây nhãn Cây cao 5–10 m. Vỏ cây xù xì, có màu xám. Thân nhiều cành, lá um tùm xanh tươi quanh năm. Lá kép hình lông chim, mọc so le, gồm 5 đến 9 lá chét hẹp, dài 7–20 cm, rộng 2,5–5 cm. Mùa xuân vào các tháng 2, 3, 4 ra hoa màu vàng nhạt, mọc thành chùm ở đầu cành hay kẽ lá, đài 5-6 răng, tràng 5-6, nhị 6-10, bầu 2-3 ô. Quả tròn có vỏ ngoài màu vàng xám, hầu như nhẵn. Hạt đen nhánh, có áo hạt màu trắng bao bọc. Mùa quả là vào khoảng tháng 7-8. Cây nhãn tương đối chịu rét hơn so với các cây cùng họ như vải, đồng thời cũng ít kén đất hơn. Phân bố Nhãn được trồng nhiều ở Việt Nam, miền Hoa Nam, Thái Lan, Ấn Độ, và Indonesia. Tên tiếng anh/Tên khoa học Dimocarpus longan 1. Nguồn gốc cây nhãn Nguồn gốc của cây nhãn cho đến nay vẫn còn có những ý kiển khác nhau, có tác giả cho rằng nguồn gốc của cây nhãn ở vùng Quảng Đông, Quảng Tây Trung Quốc, có tác giả cho rằng gốc từ Ân Độ sau đó mới được đem đi trồng ở Malaysia và Trung Quốc, có tác giá lại cho rằng Kalimantan Indonesia cũng là cái nôi của nhãn. Nhãn là cây nhiệt đới và á nhiệt đới, có thể trồng được từ đường xích đạo đến VĨ tuyển 28-36, nhưng chi có một số nước trồng với diện tích lớn như Trung Quốc, Thái Lan, Việt Nam, Myanma, Indonesia, Malaysia, Ấn Độ, Mỹ… Ở nước ta nhãn được trồng khá phổ biển dọc theo suốt chiều dài của đất nước từ Bắc chí Nam. Do thu được hiệu quả kinh tế cao, những năm gần đây diện tích trồng nhân phát triển khá nhanh. Tuy chưa có số liệu thống kê cụ thể, nhưng ước đoán hiện nay diện tích trồng nhân ở nước ta vào khoảng 70-80 ngàn ha, trong đó các tỉnh phía Nam chiếm khoảng 2/3 trong tổng diện tích này. 2. Đặc điểm sinh trưởng của cây nhãn Sinh trưởng rễ cây nhãn Rễ nhãn ăn rất sâu và rộng, ở những vùng đất đỏ tơi xốp rễ có thể ăn sâu tới 4 đến 5 m, ở những vùng đất nông thì rễ ăn nông. Rễ nhãn ăn rất rộng nói chung rộng hơn tán lá 1- 3 lần nhưng 80% tập trung trong tán, ở nơi đất xốp thì phần lớn rễ tập trung ở độ sâu 10- 100 cm và tập trung nhiều nhất ở độ sâu 50 cm trở lại. Ở nơi đất tốt thì rễ phân nhánh nhiều và ít có tình trạng rễ đuôi chuột, rễ nhãn có nấm cộng sinh giống như rễ vải. Một năm rễ sinh trưởng làm 3 đợt. Đợt 1 vào tháng 3 – 4 lượng rễ ít, đợt 2 giữa tháng 5 giữa tháng 6 rễ phát triển mạnh, đợt 3 giữa tháng 9 đến giữa tháng 10 rễ sinh trưởng yếu. Các đợt sinh trưởng của rễ thường xen kẽ với các đợt lộc, thường là sau đỉnh cao của lộc sinh trưởng. Sinh trưởng của lộc và rễ lại phụ thuộc vào quả, năm trước quả nhiều thì năm sau rễ và lộc sinh trưởng kém. Sự sinh trưởng của rễ còn phụ thuộc vào nhiệt độ và độ ẩm đất. Nhiệt độ đất dưới 10°C rễ sinh trưởng rất yếu, từ 23 – 28°C rễ sinh trưởng mạnh nhất, từ 29 – 30°C rễ sinh trưởng yếu dần, từ 33 – 34°C rễ ngừng sinh trưởng. Độ ẩm đất ảnh hưởng rất lớn đến sinh trưởng của rễ đất đủ ẩm rễ sinh trưởng mạnh 1 ngày rễ mới có thể mọc dài thêm 1,55 cm hàm lượng nước trong đất từ 13% trở lên là thích hợp. Trong điều kiện đủ ẩm, đủ dinh dưỡng 84% rễ tập trung ở tầng từ 0 – 60 cm. Đất đủ ẩm và tơi xốp rễ sinh trưởng mạnh nên vườn nhãn cần được cày lật xới giữa hàng. Sinh trưởng thân tán cây nhãn Nhãn là cây ăn quả có tán rộng, nhãn trồng bằng hạt cây cao hơn nhãn ghép hoặc nhãn chiết. Các giống có đặc tính lùn, lá không phản quang thường cho quả đều hơn các giống nhãn khác. Cây nhãn Sinh trưởng lộc và phát dục của cành Một năm nhãn ra từ 3 đến 5 đợt cành, cành xuân 1 đợt, cành hè 2 – 3 đợt, cành thu 1 đợt, cành đông ít hơn. Thông thường thì cành thu chiếm khoảng 1/3. Nhưng nếu năm trước không ra quả hoặc ít quả thì cành xuân cành hè nhiều. Cành non lộc thường mọc từ đỉnh ngọn của cành mẹ, cũng có khi mọc từ nách hoặc từ mầm bất định. Thời gian, số lượng các đợt lộc phụ thuộc vào sức sinh trưởng của cây, tuổi cây, số lượng quả năm trước và chế độ nước, dinh dưỡng. Cành xuân thường mọc từ cành thu năm trước, cành hè và cành thu không mang quả hoặc cành già đã mang quả của năm trước. Khoảng tháng 1 đã bắt đầu nứt lộc, mạnh nhất là tháng 2 đến giữa tháng 3, đến giữa tháng 4 thì hết, cuối tháng tư thì cành xuân đã già. Cây nhãn hàng năm ra quả đều thì cành xuân ít, hoa quả năm trước ít thì năm sau cành xuân nhiều và mập. Những cành xuân gầy yếu nên cắt bỏ để nhãn ra cành thu thì tốt hơn. Cành hè mọc ra từ cành xuân hoặc cành hè, cành thu của năm trước, trên cành đã ngắt quả, cành già của năm trước. Cành hè có thể ra làm 2 – 3 đợt. Đợt 1 vào trung tuần tháng 5 thường ít, đợt 2 vào cuối tháng 6 đến đầu tháng 7. Do mưa nhiều, nhiệt độ cao nên thường ra rất nhiều lộc, đợt 3 vào cuối tháng 7 đến đầu tháng 8. Lộc đợt này thường phát sinh ngay trên cành hè ra sớm trong năm hình thành nên 2 đợt cành trong một vụ hè. Số lượng cành hè nhiều, ít phụ thuộc vào mùa quả trong năm. Trong năm sai quả thì cành hè ít, nước phân đầy đủ thì cành hè nhiều. Cành hè nhiều hay ít, tốt hay xấu liên quan mật thiết đến cành thu là cành mẹ của cành quả năm sau. Cành hè là cành rất quan trọng, ngoài việc là gốc của cành thu, cành hè còn có thể trực tiếp là cành mẹ mang quả. Cành hè to, mập, lá nhiều là cành mẹ mang quả rất tốt ở Phúc Kiến cành hè mang quả chiếm tới 58,8 – 97,4% vì vậy sự sinh trưởng của cành hè đều đặn hàng năm là cơ sở để cho năng suất cao của nhãn. Cành thu xuất hiện từ đầu tháng 8 đến đầu tháng 10. Cây tốt thì ra sớm, đa số phát sinh sau khi hái quả 15 – 20 ngày. Cành thu có 2 loại, một loại mọc từ cành hè, một loại mọc từ cành quả mới hái. Cành thu mọc từ cành hè thường chiếm 60% từ cành quả khoảng 20 đến 21%. Trong năm quả ít hoặc không có quả, cành xuân, cành hè to khoẻ thì cành thu ít. Các giống chín sớm thì cành thu ra sớm và nhiều, giống chín muộn thì cành thu ra muộn và ít, sinh trưởng kém. Cây to khoẻ dinh dưỡng tốt thì cành thu ra sớm và mập. Bón đủ phân trước và sau khi hái quả thì cành thu nhiều, dài và mập hơn nhiều. Mùa thu mưa nhiều có lợi cho cành thu sinh trưởng. Nhưng nhãn chín vào tháng 8 đến tháng 9 vào mùa thu mưa ít , nhiệt độ thấp dần thì sau khi hái quả cành thu sẽ ít thường chỉ được 10 – 12%, cành dài và nhỏ. Cành thu là cành mẹ của cành quả năm sau. Kết quả theo dõi của Viện khoa học Nông nghiệp Phúc Kiến 3 năm liền như sau Tỷ lệ ra hoa ở cành thu mọc từ cành hè từ 40 -72,3%; từ cành thu mọc từ cành quả mới hái quả từ 23% – 40,1% và từ các cành khác 12 – 47%. Vì vậy chăm sóc cho cành thu nhiều, to mập là yếu tố quyết định cho năng suất cao. Theo Trần Thế Tục 1997 trên cây nhãn một năm có 3 đến 5 đợt cành đó là Cành mùa hè, cành xuân, cành thu, cành mùa đông có nhưng rất ít. Cành thu mọc sau khi hái quả 15 – 20 ngày, cành này thường mọc ra trên cành hè và cành vừa hái quả, nếu cành hè phát triển khoẻ ở cây ít quả hoặc không có quả thì cành thu sẽ ít. Thông thường cành mẹ của cây nhãn là cành thu và cũng là cành mẹ tốt nhất vì cành này sinh trưởng khoẻ, sung sức tích luỹ được nhiều dinh dưỡng, hiệu năng quang hợp cao. Cành đông thường ra vào tháng 11, năm nào mùa đông ấm áp và mưa nhiều thì cành đông nhiều. Cây còn non sinh trưởng khoẻ thì cành đông nhiều, cành đông nhiều thì năm sau ra quả ít nên người ta thường tìm cách hạn chế không cho ra cành đông. Quá trình sinh trưởng hàng năm của cây nhãn Cùng với quá trình sinh trưởng thân tán, trong mùa đông tháng 1 nhãn nghỉ sinh trưởng để phân hoá mầm hoa. Để đảm bảo cho cây nhãn phân hoá mầm hoa được thuận lợi trong mùa đông cần có 1 thời gian có nhiệt độ thấp vừa phải xung quanh 15 oC và khô hạn để hạn chế cành mùa đông có lợi cho việc quang hợp và tích luỹ chất khô, tăng nồng độ dị bào tạo cho cây phân hoá mầm hoa được tốt. 3. Đặc điểm phát triển của cây nhãn Phân hoá mầm hoa nhãn Tương tự như cây vải, cây nhãn trước khi ra hoa có một thời kỳ nghỉ sinh trưởng để phân hoá mầm hoa, thời kỳ này thường diễn ra trong mùa đông khi có điều kiện khô hoặc khô hạn. Những yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến phân hoá mầm hoa ở cây nhãn nhiều tác giả cho rằng quan hệ giữa cành lá, sinh trưởng của bộ rễ là yếu tố ảnh hưởng nhiều đến phân hoá mầm hoa. Hoa vải trái và hoa nhãn phải Thời gian phân hoá mầm hoa của nhãn phụ thuộc vào giống, vùng trồng, vùng khí hậu, kỹ thuật thâm canh. Quá trình phân hoá mầm hoa tuy phức tạp nhưng đều có một số quy luật chung, cây nhãn có thời gian phân hoá mầm hoa tập trung khoảng 1 tháng. Nhãn nghỉ sinh trưởng để phân hóa mầm hoa vào tháng 1. Ra hoa, đậu quả Nhãn là cây ăn quả ra hoa ở đầu cành từ khi ra hoa, đậu quả đến quả lớn không có khả năng ra lộc trên cành mang quả, dẫn đến có tính ra quả cách năm khá rõ rệt. Quá trình ra hoa của nhãn có thể chia thành các thời kỳ – Thời kỳ xuất hiện mầm hoa – Thời kỳ xuất hiện hoa – Thời kỳ nở hoa và thụ phấn – Thời kỳ tàn hoa và đậu quả Hoa của vải, nhãn ra ở dạng chùm và thực hiện thụ phấn chéo giao phấn, số lượng hoa đực thường lớn hơn rất nhiều so với hoa cái và hoa lưỡng tính, hoa đực nở trước hoa cái nở sau và kết thúc nở hoa là hoa đực, do sự nở lệch pha của hoa đực và hoa cái hoặc hoa đực và hoa lưỡng tính dẫn đến quá trình thụ phấn, thụ tinh gặp khó khăn, làm cho tỷ lệ đậu quả ở các năm sai khác nhau, năm đậu quả nhiều, năm đậu quả ít. Sự phát triển của quả nhãn trên cây Sinh trưởng của quả Sau khi thụ phấn thụ tinh quả bắt đầu phát triển và chín vào mùa hè cho đến mùa thu. Quá trình lớn của quả có đặc điểm rụng quả vào các thời kỳ sau tàn hoa từ 10 – 20 ngày, khi quả lớn và khi quả sắp được thu hoạch, đặc điểm này làm hạn chế đến năng suất quả khi thu hoạch, cần có biện pháp kỹ thuật thích hợp với từng loại cây ăn quả để khắc phục hiện tượng rụng quả. Sự phát triển của quả nhãn qua từng giai đoạn 4. Yêu cầu sinh thái của cây nhãn Yêu cầu về khí hậu Nhiệt độ thích hợp cho nhãn sinh trưởng và phát triển là từ 21-27oC; mùa hoa nở cần nhiệt độ cao 25-31oC; Mùa Đông cần một thời gian nhiệt độ thấp để phân hóa mầm hoa. Ánh sáng Nhãn cần nhiều ánh sáng, thoáng. Ánh sáng chiếu được vào bên trong tán giúp cây phát triển và thường sai trái, ánh sáng còn giúp đậu trái, vỏ bóng và vị ngọt, ngon. Tuy nhiên nhãn Bắc là cây ưa sáng nhưng lại sợ ánh sáng trực xạ còn nhãn Nam nếu bị rợp cây cho ít trái, chỉ những cành nhận đầy đủ ánh nắng mới cho trái tốt. Lượng mưa thích hợp cho nhãn từ đến mm, nhãn là cây ưa ẩm nhưng không chịu úng và rất nhạy cảm với việc ngập nước kéo dài. Ngược lại, nếu gặp khô hạn trong thời gian dài sẽ làm cho cây sinh trưởng chậm, ra hoa và đậu trái khó khăn. Trong thời kỳ nhãn nở hoa nếu gặp mưa thì hoa bị rụng và tỷ lệ đậu quả kém. Nhãn rất nhạy cảm với gió, những cơn gió xoáy mạnh làm rụng quả và gẫy cành. Yêu cầu về đất đai đối với cây vải nhãn Nhãn có tính thích ứng rộng, có thể trồng trên nhiều loại đất từ vùng nước ngọt quanh năm đến vùng nhiễm mặn. Tuy nhiên, đất trồng nhãn thích hợp nhất là đất cát, cát pha, cát giồng, đất cồn và phù sa ven sông, đất có độ pH từ 5,5 – 6,5. Nhãn không thích hợp trên đất sét nặng. Người ta thường trồng nhãn ở các vùng đất thấp, không trồng ở quá cao, ở vùng đồi nhất định phải tưới nước cho nhãn thì mới ra hoa đậu quả được. Tổng hợp từ nhiều nguồn Giáo trình nghề trồng vải, nhãn – Bộ NN&PT NT Cây Nhãn Tên tiếng Anh là Longan, Tên tiếng Pháp là Longanier. Tên Khoa học Nephelium longana; Euphoria longana; Dimocarpus longan Nguồn gốc của cây nhãn cho đến nay vẫn còn có những ý kiển khác nhau, có tác giả cho rằng nguồn gốc của cây nhãn ở vùng Quảng Đông, Quảng Tây Trung Quốc, có tác giả cho rằng gốc từ Ân Độ sau đó mới được đem đi trồng ở Malaysia và Trung Quốc, có tác giá lại cho rằng Kalimantan Indonesia cũng là cái nôi của nhãn. Nhãn là cây nhiệt đới và á nhiệt đới, có thể trồng được từ đường xích đạo đến VĨ tuyển 28-36, nhưng chi có một số nước trồng với diện tích lớn như Trung Quốc, Thái Lan, Việt Nam, Myanma, Indonesia, Malaysia, Ấn Độ, Mỹ… Tại Việt Nam nhãn được trồng khá phổ biến từ Bắc chí Nam. Hiệu quả kinh tế cao, những năm gần đây diện tích trồng nhãn phát triển khá nhanh. Diện tích trồng nhãn ở nước ta vào khoảng 70-80 ngàn ha, trong đó các tỉnh phía Nam chiếm khoảng 2/3 trong tổng diện tích này. Đặc điểm thực vật học cây nhãn Cây nhãn có tên khoa học là Nephelium longana; Euphoria longana; Dimocarpus longan thuộc họ Bồ hòn Sapindaceae. Sự phân bổ của bộ rễ phụ thuộc vào cách nhân giống. Nếu cây nhãn được trồng bằng hạt, bộ rễ sẽ khoẻ, ăn sâu. Nhãn là cây thân gỗ, tương đổi lớn có thể cao tới 10-15 mét, thân có vỏ dầy, nhiều vết nứt dọc nhỏ, đôi khi bong tróc ra từng mảng. Tán cây rộng và rậm rạp, lả xanh quanh năm. Nếu cây nhãn được trồng bẵng cây ghép. Có khoảng 80°/o số rễ tập trung dầy đặc ở phần hình chiểu của tán lá và phân bổ chủ yểu ở độ Sâu khoảng 40-50cm. Lá nhãn thuộc loại lá kép lông chim, lá đơn mọc đổi xứng hay so le. Đa số các giống nhãn lá kép có 3-5 cập lá chét, tuy nhiên cũng có giống chỉ có 1-2 cặp lá, nhưng ít. Lá nhãn hình mũi mác, mặt lá xanh đậm, lưng lá Xanh nhạt, cuống lá ngắn, gân chính và gân phụ nổi rõ. Lá non màu đỏ tím hay đỏ nâu tủy giống và thay dối theo thời gian. Tuổi thọ của lá khoảng 1-3 năm. Hoa nhãn mọc thành từng chùm ở đầu cành, nhãn có rất nhiều hoa, sổ lượng hoa nhiều hay ít trên mỗi cành tùy thuộc vào tuổi của cây, giống nhãn, mùa vụ trong năm… có thể có vài trăm hoa đến 2-3 ngàn hoa. Một số đặc điểm của cây nhãn Nhãn có 4 loại hoa hoa đực, hoa cái, hoa lưỡng tírìh và hoa dị hình nhưng nhiều nhất vẫn là hoa đực, sau đó là hoa cái còn hoa lưỡng tính và dị hình rất ít. Hoa nhãn có 5 cánh, màu trắng vàng, khi nở có mùi thơm nhẹ, nhiều mật. Hoa nhãn thụ phấn nhờ côn trùng là chính, tỷ lệ thụ phấn tương đối cao, nhưng tỷ lệ trái non bị rụng sính lý cũng rất nhiều, nên mặc dù có rất nhiều hoa nhưng số trái trên một cành nhãn khi thu hoạch đa phần cũng chỉ ở mức vài chục trái. Trái đơn, hình cầu, tròn dẹp cân đối hay hơi lệch, đỉnh trái tròn, cuống trái hơi lõm. Vỏ trái thưởng trơn nhẵn, nhưng đôi khi cũng có những giống vỏ trái xù xì. Khi chín vỏ trái có màu nâu nhạt hay vàng da bò tùy giống. Cùi nhân cơm là phần ăn được trong trái nhãn, mềm, màu trắng trong hay hơi vàng tùy giống, ngọt và nhiều nước nhãn long hoặc ít nước ăn giòn nhãn tiêu da bò, nhân xuồng cơm vàng. Hạt nhân hình tròn, tròn dẹp, khi chín có màu đen hay nâu đen, bóng láng. Lá mầm trong hạt màu trắng, có nhiều tinh bột, phôi màu vàng. Độ lớn của hạt khác nhau tùy giống, có giống hạt rất lớn nhãn long nhtmg cũng có giống hạt rất nhỏ nhãn tiêu hoặc hầu như không có hạt do kết quả thụ tinh kém. Xem thêm cây khác Cây Chà Là Biển, Cây Táo Tây, Cây Hoa Anh Đào, Cây Bàng Đài Loan, Cây Mít, Cây lộc Vừng Công dụng của quả nhãn Tăng cường vitamin C Nhãn là trái cây giàu vitamin C. Trong 100 g nhãn có chứa 84 mg dưỡng chất này, cung cấp 93% lượng vitamin C khuyến cáo hàng ngày cho nam giới và 100% nhu cầu của nữ giới. Vitamin C trong nhãn còn hữu ích trong việc chống cảm cúm, tăng cường hệ miễn dịch. Tăng cường xương khớp Người lớn nên tiêu thụ 900 mg đồng mỗi ngày. 100 g nhãn tươi sẽ cung cấp 19%, trong khi 100 g nhãn khô chứa tới 807 mg đồng, cung cấp 90% lượng đồng người lớn nên nạp vào cơ thể mỗi ngày. Giàu sắt Ăn nhãn có thể giúp tăng lượng chất sắt cho cơ thể hiệu quả, với mỗi phần 100 g nhãn khô chứa khoẳng 5 mg, tương đương 62% nhu cầu sắt hàng ngày cho nam giới và 28% cho nữ giới. Ngăn ngừa các vấn đề về mắt Riboflavin là loại vitamin quan trọng trong nhóm vitamin B. Nam giới cần 1,3 mg riboflavin mỗi ngày, và nữ giới cần 1,1 mg. Theo một nghiên cứu năm 2005, không hấp thụ đầy đủ ribofalvin có thể làm tăng nguy cơ rối loạn về mắt, đặc biệt là đục thủy tinh thể. 100 g nhãn tươi cung cấp 0,14 mg riboflavin, trong khi 100 g nhãn khô cung cấp 0,5 mg. Giảm căng thẳng, trầm cảm Nhãn có tác dụng kích thích lá lách và tim mạch hoạt động hiệu quả, làm trẻ hóa quá trình lưu thông máu, cung cấp hiệu ứng làm dịu hệ thần kinh, giảm căng thẳng, mệt mỏi. Chúng cũng giúp điều trị chứng suy nhược thần kinh, mất ngủ và trầm cảm. Ngày nay nhãn cũng được bố trí trồng nhiều trong cảnh quan sân vườn biệt thự. ————————- Sưu tầm 1. Dẫn nhập Viết về cây nhãn, nhớ đến bài ca dao nói về nông lịch Việt Tháng Giêng ăn Tết ở nhà, Tháng Hai cờ bạc, tháng Ba hội hè. Tháng Tư đong đậu nấu chè, Ăn tết Đoan Ngọ trở về tháng Năm. Tháng Sáu buôn nhãn bán trâm, Tháng Bảy ngày Rằm xá tội vong nhân. Tháng Tám chơi đèn kéo quân, Trở về tháng Chín chung chân buôn hồng. Tháng Mười buôn thóc bán bông, Tháng Mười Một, tháng Chạp nên công hoàn thành.” cũng như Chim quyên ăn trái nhãn lồng Lia thia quen chậu vợ chồng quen hơi Cây nhãn tên khoa học là Euphoria longana, còn người Tàu gọi là “long nhãn“; nghĩa là “mắt rồng” vì hạt có màu đen bóng, là loài cây cận nhiệt đới lâu năm thuộc họ Sapindaceae họ Bồ hòn có nguồn gốc miền nam Trung Quốc. Cây nhãn ít kén đất và có khả năng chịu rét tốt nên có khả năng sinh trưởng ở nhiều vùng miền khác nhau. Ở nước ta, nhãn được trồng nhiều ở Hưng Yên, Hải Phòng, Nam Định, Vĩnh Phúc, Sơn La, Bắc Cạn… Trên thế giới, nhãn còn được tìm thấy ở nhiều quốc gia như Indonesia, Thái Lan, Ấn Độ hay các tỉnh khu vực miền nam Trung Quốc. Cùng họ Sapindaceae với cây nhãn, ta có cây vải litchi, cây chôm chôm ramboutan. Cây nhãn gặp suốt cả ba miền Bắc, Trung, Nam đất Việt, trên đất phù sa sông ngòi . Ta gặp nhãn lồng Hưng Yên, nhãn tiêu da bò, nhãn xuồng cơm vàng Cây nhãn có chiều cao trung bình khoảng 5 – 10 mét. Thân cây đứng thẳng, phân thành nhiều cành có lá um tùm. Bên ngoài thân được bao bọc bằng một lớp vỏ xù xì, có màu xám. Lá nhãn dạng kép, mọc so le, màu xanh và có hình dáng tương tự như hình lông chim, .Thân nhiều cành, lá um tùm, xanh quanh năm. Nhãn cho ra hoa vào mùa xuân. Hoa nhãn màu vàng nhạt, thường mọc thành chùm ở đầu cành hay kẽ lá .Quả nhãn hình tròn, có vỏ ngoài nhẵn và có màu vàng xám. Hạt đen, có áo hạt màu trắng trong .Mùa hoa tháng 2 đến tháng 4, mùa quả tháng 7-8. Cây nhãn tương đối chịu rét so với các cây cùng họ như cây vải. Cây nhãn ít kén đất và có khả năng chịu rét tốt nên có khả năng sinh trưởng ở nhiều vùng miền khác nhau. Quả nhãn kích thước cở như trái vảị. Tuy nhiên trái nhãn màu vàng nhạt và không nhám như trái vải. Loài ong rất thich hoa nhãn vì hoa nhãn có mật hoa rất ngọt. Cùi nhãn sấy khô long nhãn có chỗ dày, chỗ mỏng không đều nhau. Nó có màu vàng cánh gián hoặc màu nâu đậm, mặt ngoài nhăn nheo, mặt trong sáng bóng. Ăn long nhãn có vị ngọt đậm, mùi thơm nhẹ, mềm, dẻo.

nguồn gốc cây nhãn